This paper examines the differences in the impact of ownership types and economic sectors on the business efficiency of 4,733 enterprises in Vietnam by the year of 2015. By the method of analysis of variance (ANOVA), it is shown that while types of ownership, foreign, state and private ownership, have a significant and different impact on the performance of businesses, the difference in economic sectors does not affect the enterprise efficiency. In addition, when testing simultaneous effect of these factors, some (...) findings are as follows: private-owned enterprises’ efficiency in the manufacturing and service sectors is better than those in agriculture, forestry and fishing sector; conversely, foreign invested enterprises operating in agriculture, forestry and fishing sector own better performance than theirs in manufacturing and service sectors; state-owned enterprises in manufacturing and service sectors is very less efficient than theirs in agriculture, forestry and fishing sector. (shrink)

The global water crisis is being exacerbated by climate change, even in the United States. Recycled water is a feasible alternative to alleviate the water shortage, but it is constrained by humans’ perceptions. The current study examines how residents’ water scarcity awareness and climate change belief influence their willingness to use recycled water directly and indirectly. Bayesian Mindsponge Framework (BMF) analytics was employed on a dataset of 1831 residents in Albuquerque, New Mexico, an arid inland region in the US. We (...) discovered that residents’ willingness to use direct recycled potable water is positively affected by their awareness of water scarcity, but the effect is conditional on their belief in the impacts of climate change on the water cycle. Meanwhile, the willingness to use indirect recycled potable water is influenced by water scarcity awareness, and the belief in climate change further enhances this effect. These findings implicate that fighting climate change denialism and informing the public of the water scarcity situation in the region can contribute to the effectiveness and sustainability of long-term water conservation and climate change alleviation efforts. (shrink)

Hậu quả và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, mất đa dạng sinh thái, và suy thoái môi trường đang dần trở nên rõ ràng hơn. Điều này cũng kéo theo sự gia tăng nhanh chóng các mâu thuẫn và xung đột xã hội. Chính vì thế, trong những năm gần đây, việc kiện tụng liên quan đến môi trường đang ngày trở nên nhiều hơn, và quy mô cũng lớn hơn, đặc biệt là giữa các công ty và (...) nhà hoạt động môi trường. Những vụ kiện này thường xoay quanh các vấn đề quan trọng như: biến đổi khí hậu, ô nhiễm, khai thác tài nguyên hủy hoại môi trường sống, gây rối loạn hệ sinh thái, hủy diệt đa dạng sinh học, và tiêu diệt nguồn sinh kế của người dân. (shrink)

Hậu quả và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, mất đa dạng sinh thái, và suy thoái môi trường đang dần trở nên rõ ràng hơn. Điều này cũng kéo theo sự gia tăng nhanh chóng các mâu thuẫn và xung đột xã hội. Chính vì thế, trong những năm gần đây, việc kiện tụng liên quan đến môi trường đang ngày trở nên nhiều hơn, và quy mô cũng lớn hơn, đặc biệt là giữa các công ty và (...) nhà hoạt động môi trường. Những vụ kiện này thường xoay quanh các vấn đề quan trọng như biến đổi khí hậu, ô nhiễm, khai thác tài nguyên hủy hoại môi trường sống, gây rối loạn hệ sinh thái, hủy diệt đa dạng sinh học, và tiêu diệt nguồn sinh kế của người dân. Để đạt được các mục tiêu giảm biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và môi sinh, đồng thời đảm bảo sự phát triển bền vững, cũng như là công lý cho cả con người và thiên nhiên, chính quyền và hệ thống tư pháp cần hiểu rõ bản chất bản chất của các mâu thuẫn dẫn đến cuộc chiến pháp lý về môi trường. Bài viết này có mục đích tìm hiểu bối cảnh phức tạp của các cuộc chiến pháp lý về môi trường, làm sáng tỏ tầm quan trọng và kết quả tiềm tàng của chúng, từ đó chỉ ra một số lỗ hổng pháp lý và khiếu kiện môi trường tại Việt Nam. (shrink)

Giải quyết biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường đang và sẽ là thách thức lớn của nhân loại trong thế kỷ 21. Con người không còn nhiều thời gian để sửa chữa, phục hồi đưa hệ sinh thái môi trường (tự nhiên) trở về trạng thái an toàn. Trong khi các nỗ lực trong thời gian qua chưa thực sự hiệu quả thì COP26 mở ra cơ hội lớn để nhân loại tiến gần đến mục tiêu kiềm (...) chế nhiệt độ của trái đất không vượt quá 1.5 độ C. Mặc dù Việt Nam cùng với 146 quốc gia trên thế giới đã có cam kết mạnh mẽ nhất trong việc giảm phát thải vào năm 2050, tuy nhiên việc cụ thể hóa cam kết thông qua các giải pháp sáng tạo là rất quan trọng. Sử dụng (áp dụng, vận dụng) hệ sáng tạo 3D và nguyên lý bán dẫn giá trị, tác giả đề xuất hệ sinh thái “giải pháp trụ cột” cần thực hiện gồm có tăng cường thông tin, truyền thông, nghiên cứu khoa học về môi trường (biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường...); xây dựng, chuyển đổi và nâng cao văn hóa và môi trường; đẩy mạnh phát triển kinh tế gia tăng phúc lợi; xây dựng (chuyển đổi) lớp doanh nhân có văn hóa, trách nhiệm môi trường; tăng cường mở rộng sự hợp tác quốc tế về mọi mặt đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế, truyền thông và khoa học; và thực thi các giải pháp nêu trên một cách kỷ luật. (shrink)

Trước những lo ngại về khí hậu toàn cầu ngày càng gia tăng, các quốc gia trên thế giới đã ký kết thỏa thuận toàn cầu nhằm thể hiện sự cam kết mạnh mẽ để chung tay tìm kiếm các giải pháp sáng tạo để giảm thiểu phát thải khí nhà kính và tác động của nó đối với môi trường. Việt Nam là một trong những thành viên tích cực tham gia và có trách nhiệm, nhưng đồng thời cũng (...) là một nước bị ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu. Nhận thấy sự cần thiết phải giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, Việt Nam đang triển khai nghiên cứu việc thành lập thị trường các-bon trong nước, trong đó việc xây dựng và vận hành một hệ thống lưu ký các-bon được coi là một trụ cột quan trọng, trên cơ sở học hỏi kinh nghiệm từ các mô hình trên thế giới. Bài viết này đi sâu vào việc phân tích, đánh giá điều kiện, bối cảnh của Việt Nam và rút ra bài học kinh nghiệm từ các hệ thống lưu ký trên thế giới để đề xuất các giải pháp xây dựng một hệ thống lưu ký các- bon hiệu quả cho Việt Nam. (shrink)

Cải tiến phương pháp lượng giá tài nguyên và di sản sử dụng nguyên lý bán dẫn giá trị và hệ xử lý thông tin SM3D. Lý thuyết sử dụng trong bài: • Total economic value (Adger et al., 1995) • Mindsponge theory (Quan-Hoang Vuong, 2023) và khung ra quyết định mindspongeconomics (Khuc, 2022) • Tháp văn hóa (Khuc, 2023) • Lý thuyết nguyên lý bán dẫn giá trị (Q.-H. Vuong, 2021) • Hệ xử lý thông tin (lý thuyết quản (...) trị tri thức) SM3D (Nguyen, 2023; Q. H. Vuong et al., 2022) . (shrink)

Trong một doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp có quy mô lớn, là một tập hợp những con người khác nhau về trình độ chuyên môn, trình độ văn hóa, mức độ nhận thức, quan hệ xã hội, vùng miền địa lý, tư tưởng văn hóa… chính sự khác nhau này tạo ra một môi trường làm việc đa dạng và phức tạp. Bên cạnh đó, với sự cạnh tranh gay gắt của nền kinh tế thị trường và (...) xu hướng toàn cầu hóa, buộc các doanh nghiệp để tồn tại và phát triển phải liên tục tìm tòi những cái mới, sáng tạo và thay đổi cho phù hợp với thực tế. Việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp sẽ góp phần quảng bá thương hiệu của doanh nghiệp. Hơn thế nữa, văn hóa doanh nghiệp chính là tài sản vô hình chắp cánh cho sự phát triển bền vững của mỗi doanh nghiệp trước những đòi hỏi ngày càng khắt khe của thực tiễn. (shrink)

Trong thảo luận ngắn này, xin giới thiệu lại một bài điều tra tổng hợp về trường hợp cơ quan quản lý Scotland đã thống nhất với ý kiến của các đại diện công nghiệp nuôi trồng-chế biến cá hồi nhằm nới lỏng kiểm soát hóa chất diệt ký sinh, vốn được biết là độc hại (gọi chung là pesticide), có tên emamectin. Cụ thể các giới hạn sử dụng được nới lỏng để tăng 23 lần, sau các “thương thảo (...) trong bóng tối” với đại diện giới chủ. Bài báo đăng trên Ferret, ngày 21-5-2023, ký tên tác giả R. Edwards. (shrink)

Bài viết sử dụng mô hình GARCH để mô hình hóa và thực hiện dự báo cho chỉ số VNIndex, chỉ số đại diện cho thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam. Kết quả thống kê cho thấy, mô hình phù hợp nhất để khái quát hóa sự biến động của VNIndex là GARCH (1,1). -/- Kết quả giả lập cũng cho biết, ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 (đợt 1) lên TTCK Việt Nam là rất lâu dài, khả năng (...) cao để thị trường có thể phục hồi trở lại như trước đại dịch cần khoảng thời gian là 3 năm 3 tháng. (shrink)

Dựa trên dữ liệu thu thập là giá đóng cửa của cổ phiếu Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (VNM) theo ngày, từ ngày 31/8/2016 đến ngày 14/9/2020, bao gồm 989 quan sát được sử dụng đo lường sự biến động của giá cổ phiếu và lợi suất ngày. Từ đó sử dụng mô hình ARCH-GARCH để dự báo lợi suất của cổ phiếu VNM. Chuỗi lợi suất theo ngày của VNM tuân theo quy luật phân phối chuẩn và (...) có tính dừng. Kết quả nghiên cứu cho thấy mô hình GARCH(1,1) phù hợp để tiến hành dự báo tỷ suất của cổ phiếu VNM. Những biến động trong quá khứ của thị trường có thể được lặp lại trong hiện tại và nghiên cứu dự báo những biến động của thị trường góp phần cung cấp dữ liệu quan trọng trong việc quyết định phân bổ tài sản, quản lý rủi ro và quản lý các danh mục đầu tư cho các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam. (shrink)

Việc sử dụng chính thức tên gọi bản địa "cheo cheo" trong công tác khoa học và truyền thông của cộng đồng quốc tế sẽ giúp bảo tồn loài móng guốc chỉ được biết đến ở Việt Nam này hiệu quả hơn, theo hai tác giả của lời kêu gọi.

Trong ghi chép ngắn, chúng tôi đưa sớm ra một số suy nghĩ về việc xây dựng văn hóa phụng sự môi trường, xuất phát từ một góc nhìn gần gũi với hoạt động văn hóa, nghệ thuật. Đó là góc nhìn từ lối sống của một tập hợp, có lẽ hiện nay khá bé, những nhân vật được yêu mến bởi dông đảo công chúng khán giả, thông qua các vai diễn trên màn ảnh. Họ hay được gọi bằng (...) danh xưng rất đặc trưng văn chương, báo chí là những “minh tinh màn bạc”. Những suy nghĩ này có nguồn gốc từ thực tế quan sát được cho thấy, đôi khi những thứ gọi là “lạ đời” chẳng qua chỉ mang ý nghĩa không được số đông thực hành mà thôi. Nó không hoàn toàn mang ý nghĩa sai lạc, hay phản logic, hay trái đạo lý. Thậm chí có thể ngược lại, chưa chắc cái được số đông thực hành có nghĩa là đúng đắn, logic hay hợp đạo lý! (shrink)

Thông tin là nguyên liệu quan trọng trong đời sống hiện đại. Dường như, đô thị là nơi tập trung nhiều thông tin hơn cả, do hệ thống hạ tầng được đầu tư tốt, và thói quen tiêu dùng thông tin cũng phổ biến. Ngoài ra, tính sẵn sàng chi trả cho thông tin có giá trị cũng làm cho nền kinh tế dựa trên thông tin phát đạt ở đô thị. Tuy nhiên, cũng vì vậy mà nguồn gốc thiên (...) nhiên của một lượng thông tin vô giá trong đời sống con người đã tích tụ cả ngàn năm, đôi khi chưa được nhận thức đúng mức. (shrink)

Tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc ngày 24-11-2021, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu: “Phát huy cao độ những giá trị văn hóa, sức mạnh và tinh thần cống hiến của mọi người Việt Nam, tạo nguồn lực nội sinh và động lực đột phá để thực hiện thành công mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2025, 2030, tầm nhìn 2045 mà Đại hội XIII của Đảng đã đề ra”. Xây dựng một hệ thống (...) các giá trị văn hóa có tính toàn cầu đối với vấn đề bảo vệ môi trường sinh thái, làm cho mọi quốc gia, mọi người hiểu và đánh giá đúng về vai trò của các giá trị văn hóa, đó là yếu tố quyết định thái độ và hành vi ứng xử của con người với môi trường và xã hội nhằm giữ vững một hệ sinh thái cân bằng và bền vững cho tương lai. Đó cũng là mục tiêu phát triển bền vững đất nước mà Đảng và Nhà nước ta hướng đến. (shrink)

Vấn đề biến đổi khí hậu đang đặt ra một bài toán quan trọng và đòi hỏi sự hợp tác ngay từ tất cả mọi người, bao gồm cả cá nhân, chính phủ và doanh nghiệp. Không có gì ngạc nhiên khi hoạt động của con người, đặc biệt là ở các nước phát triển như Hoa Kỳ, góp phần lớn vào việc phát thải khí nhà kính. Hơn nữa, các nghiên cứu mới đây đã rõ ràng cho thấy rằng (...) 1% dân số giàu nhất trên thế giới đang đóng góp tới hơn 30% lượng khí thải này. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá các thách thức mà văn hóa tiêu dùng đã và đang làm trầm trọng hơn vấn đề biến đổi khí hậu, và đề xuất rằng việc chuyển đổi sang lối sống đơn giản và tiết kiệm có thể là một giải pháp hiệu quả trong cuộc cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. (shrink)

Bài viết khám phá các thách thức mà văn hóa tiêu dùng và đề xuất rằng, việc chuyển đổi sang lối sống đơn giản và tiết kiệm trong cuộc cuộc chiến chống biến đổi khí hậu (BĐKH).

Nền kinh tế nước ta đang chuyển biến mạnh mẽ từ nền kinh tế bao cấp sang kinh tế thị trường, nhất là từ khi nước ta gia nhập WTO. Đảng và chính phủ đã đề ra rất nhiều các chính sách để cải tiến các thể chế quản lý nền kinh tế và tài chính. Thị trường chứng khoán Việt Nam đã ra đời và đang đóng một vai trò quan trọng trong việc huy động vốn phục vụ cho (...) việc phát triển nền kinh tế quốc dân. Việc phân tích tác động của các chính sách đến nền kinh tế vĩ mô và nền tài chính, những đối sách của chính phủ ta và chính phủ các nước đối với cuộc khủng khoảng tài chính toàn cầu là các vấn đề rất thời sự đang thu hút sự chú ý của nhiều nhà kinh tế và toán học. (shrink)

Việc sử dụng chính thức tên gọi bản địa "cheo cheo" trong công tác khoa học và truyền thông của cộng đồng quốc tế sẽ giúp bảo tồn loài móng guốc chỉ được biết đến ở Việt Nam này hiệu quả hơn, theo hai tác giả của lời kêu gọi.

Hoạt động môi trường đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường nhận thức về biến đổi khí hậu và các vấn đề môi trường, đặc biệt là trong thời gian gần đây khi biến đổi khí hậu và khủng hoảng sinh thái ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn. Sự đam mê và cam kết của các nhà hoạt động môi trường là rất đáng ghi nhận. Tuy nhiên, đôi khi trong một số trường hợp, sự nhiệt thành (...) của họ có thể dẫn đến những hành động không chỉ làm giảm đi giá trị của mục tiêu lớn hơn, mà còn tạo cảm giác xa lánh đối với những người họ muốn thuyết phục. (Kinh tế và Dự báo; ngày 15/9/2023). (shrink)

Ở trong cuốn tiểu thuyết Đảo Hoang của tác giả Tô Hoài, nhiều loại cây được miêu tả sinh động cả trong không gian thiên nhiên hoang dã, lẫn việc sử dụng trong đời sống...

Trong nghị sự khẩn trương thúc đẩy nhịp độ phát triển kinh tế đầu Xuân 2024, ngày 28-2 báo chí kinh tế Việt Nam đồng loạt đưa tin về sự kiện Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự chỉ đạo tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ phát triển thị trường chứng khoán (TTCK) 2024. Một thông điệp được đặc biệt chú ý là quyết tâm nâng hạng TTCK Việt Nam từ cận biên lên mới nổi trong (...) năm 2025, nhằm nhấn mạnh vai trò thiết yếu của TTCK với nền kinh tế, đồng thời cũng là yêu cầu khách quan của công cuộc xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. Ông nhấn mạnh: “Tóm lại, phát triển TTCK công khai, minh bạch, an toàn, toàn diện, bao trùm, lành mạnh, hội nhập, bền vững, hiệu quả; bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của các chủ thể liên quan.”. (shrink)

Trong hoạt động khoa học, số lượng không phải là yếu tố quyết định. Uy tín khoa học còn bắt buộc phải được gây dựng qua những bài CBQT tốt. Một trong những chỉ dấu quan trọng bậc nhất chính là việc xuất bản được trên các ấn phẩm có hệ số tác động cao (HSTĐ).

Sự ủng hộ và hỗ trợ của cộng đồng dân cư đối với các chính sách bảo tồn hệ sinh thái biển và ven biển là quan trọng và cần thiết. Tuy nhiên, các nghiên cứu đa quốc gia hiện nay về các yếu tố tác động đến vấn đề này vẫn còn nhiều thiếu sót. Hơn nữa, các nghiên cứu liên quan đến biến đổi khí hậu có khả năng làm suy giảm sự ủng hộ hành vi bảo tồn (...) biển và ven biển vẫn còn nhiều hạn chế. Cho nên, nghiên cứu này được thực hiện nhằm tìm hiểu các tác động của nhận thức liên quan đến biến đổi khí hậu của các bên liên quan đối với sự sẵn sàng hỗ trợ bảo vệ biển. Nghiên cứu áp dụng phương pháp Bayesian Mindsponge Framework (BMF) cho tập dữ liệu gồm 709 cá nhân liên quan tới hệ sinh thái biển và ven biển ở 42 quốc gia, thuộc dự án MaCoBioS, được tài trợ bởi Ủy ban Châu Âu. Kết quả phân tích chỉ ra rằng cá nhân có suy nghĩ rằng xã hội đang làm nhiều việc để giải quyết tác động của biến đổi khí hậu, phát triển công nghệ có thể giúp giải quyết các vấn đề môi trường, và việc ứng phó với biến đổi khí hậu sẽ gây thiệt hại cho kinh tế đất nước sẽ có xu hướng không sẵn sàng hỗ trợ bảo vệ biển hơn. Dựa trên kết quả này, chúng tôi gợi ý rằng việc nâng cao nhận thức và kiến thức của các cộng đồng dân cư gắn liền với biển có thể giúp tăng cường hành động và cải thiện sự đồng hành, hỗ trợ của chính họ đối với các chương trình bảo tồn đại dương và ven biển. Xa hơn nữa, những nhận thức này sẽ là nền tảng cho việc xây dựng văn hóa thặng dư sinh thái. (shrink)

Sự tiến bộ nhanh chóng của các nền tảng Công nghệ Thông tin (CNTT) và ngôn ngữ lập trình đã làm thay đổi hình thái vận động và phát triển của xã hội loài người. Không gian mạng và các tiện ích đi kèm ngày càng được mở rộng, dẫn đến sự chuyển dịch dần từ đời sống trong thế giới thực sang đời sống trong thế giới ảo (còn gọi là không gian mạng hay không gian số). Sự mở (...) rộng và phát triển của các Mô hình Xử lý Ngôn ngữ Tự nhiên (Natural Language Processing – NLP) và Mô hình Ngôn ngữ Lớn (Large Language Model – LLM) thể hiện những đặc điểm giống con người về lập luận, nhận thức, sự chú ý và sáng tạo đã giúp con người vượt qua rào cản về khả năng vận hành. Đi kèm với các tiềm năng to lớn của AI là những lỗ hổng bảo mật mới và các rủi ro về an ninh thông tin phức tạp hơn. Khi xã hội vẫn đang cố gắng chuyển mình sang giai đoạn mới để có thể thích ứng với sự biến đổi công nghệ, cuộc cách mạng AI lại tiếp tục diễn ra đòi hỏi chúng ta phải suy nghĩ lại quỹ đạo của quá trình chuyển đổi xã hội vì nó có thể làm trầm trọng hơn các rủi ro an ninh thông tin được trình bày ở trên. Cụ thể, xã hội cần tiến hóa như thế nào để có thể bắt kịp với sự biến đổi mang tính đột phá tạo ra bởi làn sóng công nghệ AI hiện nay? Làm sao để quản lý và tận dụng sức mạnh của chúng trong khi vẫn đảm bảo được an ninh thông tin khi không gian và thời gian sống trong thế giới ảo của chúng ta ngày càng tăng? Bài viết này sẽ giúp làm sáng tỏ và trả lời các câu hỏi này. (shrink)

Nếu nền kinh tế quốc gia là một cơ thể sống, thì hệ thống tài chính là cơ chế tạo, cung cấp và lưu thông máu tới từng tế bào, bộ phận. Thiếu hay thừa đều phát sinh các vấn đề cần giải quyết. Với quá trình chuyển đổi kinh tế và hội nhập quốc tế mạnh mẽ, liên tục giám sát, kịp thời dự đoán sát thực các dấu hiệu và biến động của thị trường để từ đó xây (...) dựng chính sách điều tiết thị trường tài chính và toàn bộ nền kinh tế một cách hợp lý là việc làm cần thiết bảo đảm tăng trưởng kinh tế bền vững, đúng định hướng. Đối với nền tài chính của Việt Nam, hiện đang tồn tại bảy dấu hiệu cảnh báo cần được các nhà nghiên cứu và hoạch định chính sách quan tâm. (shrink)

Hoạt động môi trường đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường nhận thức về biến đổi khí hậu và các vấn đề môi trường, đặc biệt là trong thời gian gần đây khi biến đổi khí hậu và khủng hoảng sinh thái ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn. Sự đam mê và cam kết của các nhà hoạt động môi trường là rất đáng ghi nhận, tuy nhiên, đôi khi trong một số trường hợp, sự nhiệt thành (...) của họ có thể dẫn đến những hành động không chỉ làm giảm đi giá trị của mục tiêu lớn hơn mà còn tạo cảm giác xa lánh đối với những người họ muốn thuyết phục. Trong bài viết này, chúng ta sẽ xem xét một số tình huống gần đây trong đó các nhà hoạt động môi trường đã vượt quá giới hạn, thực hiện những hành động không thích hợp, phản cảm, thậm chí vi phạm luật để thu hút sự chú ý. Những hành động này có thể gây ra tác động ngược và có thể làm thay đổi quan điểm của những người ủng hộ môi trường. Các ví dụ về những hành động gần đây có thể bao gồm việc tấn công các tác phẩm nghệ thuật, gây ách tắc giao thông và cản trở các sự kiện công cộng hoặc gián đoạn các sự kiện thể thao lớn. (shrink)

In "Mathematical Truth", Paul Benacerraf articulated an epistemological problem for mathematical realism. His formulation of the problem relied on a causal theory of knowledge which is now widely rejected. But it is generally agreed that Benacerraf was onto a genuine problem for mathematical realism nevertheless. Hartry Field describes it as the problem of explaining the reliability of our mathematical beliefs, realistically construed. In this paper, I argue that the Benacerraf Problem cannot be made out. There simply is no intelligible problem (...) that satisfies all of the constraints which have been placed on the Benacerraf Problem. The point generalizes to all arguments with the structure of the Benacerraf Problem aimed at realism about a domain meeting certain conditions. Such arguments include so-called "Evolutionary Debunking Arguments" aimed at moral realism. I conclude with some suggestions about the relationship between the Benacerraf Problem and the Gettier Problem. (shrink)

According to an orthodox view, the capacity for conscious experience (sentience) is relevant to the distribution of moral status and value. However, physicalism about consciousness might threaten the normative relevance of sentience. According to the indeterminacy argument, sentience is metaphysically indeterminate while indeterminacy of sentience is incompatible with its normative relevance. According to the introspective argument (by François Kammerer), the unreliability of our conscious introspection undercuts the justification for belief in the normative relevance of consciousness. I defend the normative relevance (...) of sentience against these objections. First, I demonstrate that physicalists only have to concede a limited amount of indeterminacy of sentience. This moderate indeterminacy is in harmony with the role of sentience in determining moral status. Second, I argue that physicalism gives us no reason to expect that introspection is unreliable with respect to the normative relevance of consciousness. (shrink)

It is widely agreed that the intelligibility of modal metaphysics has been vindicated. Quine's arguments to the contrary supposedly confused analyticity with metaphysical necessity, and rigid with non-rigid designators.2 But even if modal metaphysics is intelligible, it could be misconceived. It could be that metaphysical necessity is not absolute necessity – the strictest real notion of necessity – and that no proposition of traditional metaphysical interest is necessary in every real sense. If there were nothing otherwise “uniquely metaphysically significant” about (...) metaphysical necessity, then paradigmatic metaphysical necessities would be necessary in one sense of “necessary”, not necessary in another, and that would be it. The question of whether they were necessary simpliciter would be like the question of whether the Parallel Postulate is true simpliciter – understood as a pure mathematical conjecture, rather than as a hypothesis about physical spacetime. In a sense, the latter question has no objective answer. In this article, I argue that paradigmatic questions of modal metaphysics are like the Parallel Postulate question. I then discuss the deflationary ramifications of this argument. I conclude with an alternative conception of the space of possibility. According to this conception, there is no objective boundary between possibility and impossibility. Along the way, I sketch an analogy between modal metaphysics and set theory. (shrink)

Which artificial intelligence (AI) systems are agents? To answer this question, I propose a multidimensional account of agency. According to this account, a system's agency profile is jointly determined by its level of goal-directedness and autonomy as well as is abilities for directly impacting the surrounding world, long-term planning and acting for reasons. Rooted in extant theories of agency, this account enables fine-grained, nuanced comparative characterizations of artificial agency. I show that this account has multiple important virtues and is more (...) informative than alternatives. More speculatively, it may help to illuminate two important emerging questions in AI ethics: 1. Can agency contribute to the moral status of non-human beings, and how? 2. When and why might AI systems exhibit power-seeking behaviour and does this pose an existential risk to humanity? (shrink)

Hoạt động môi trường đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường nhận thức về biến đổi khí hậu và các vấn đề môi trường, đặc biệt là trong thời gian gần đây khi biến đổi khí hậu và khủng hoảng sinh thái ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn. Sự đam mê và cam kết của các nhà hoạt động môi trường là rất đáng ghi nhận. Tuy nhiên, đôi khi trong một số trường hợp, sự nhiệt thành (...) của họ có thể dẫn đến những hành động không chỉ làm giảm đi giá trị của mục tiêu lớn hơn, mà còn tạo cảm giác xa lánh đối với những người họ muốn thuyết phục. (shrink)

In his influential book, The Nature of Morality, Gilbert Harman writes: “In explaining the observations that support a physical theory, scientists typically appeal to mathematical principles. On the other hand, one never seems to need to appeal in this way to moral principles.” What is the epistemological relevance of this contrast, if genuine? This chapter argues that ethicists and philosophers of mathematics have misunderstood it. They have confused what the chapter calls the justificatory challenge for realism about an area, D—the (...) challenge to justify our D-beliefs—with the reliability challenge for D-realism—the challenge to explain the reliability of our D-beliefs. Harman’s contrast is relevant to the first, but not, evidently, to the second. One upshot of the discussion is that genealogical debunking arguments are fallacious. Another is that indispensability considerations cannot answer the Benacerraf–Field challenge for mathematical realism. (shrink)

Trong nghị sự khẩn trương thúc đẩy nhịp độ phát triển kinh tế đầu Xuân 2024, ngày 28-2 báo chí kinh tế Việt Nam đồng loạt đưa tin về sự kiện Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự chỉ đạo tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ phát triển thị trường chứng khoán (TTCK) 2024. Một thông điệp được đặc biệt chú ý là quyết tâm nâng hạng TTCK Việt Nam từ cận biên lên mới nổi trong (...) năm 2025, nhằm nhấn mạnh vai trò thiết yếu của TTCK với nền kinh tế, đồng thời cũng là yêu cầu khách quan của công cuộc xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. (shrink)

It is widely alleged that metaphysical possibility is “absolute” possibility Conceivability and possibility, Clarendon, Oxford, 2002, p 16; Stalnaker, in: Stalnaker Ways a world might be: metaphysical and anti-metaphysical essays, Oxford University Press, Oxford, 2003, pp 201–215; Williamson in Can J Philos 46:453–492, 2016). Kripke calls metaphysical necessity “necessity in the highest degree”. Van Inwagen claims that if P is metaphysically possible, then it is possible “tout court. Possible simpliciter. Possible period…. possib without qualification.” And Stalnaker writes, “we can agree (...) with Frank Jackson, David Chalmers, Saul Kripke, David Lewis, and most others who allow themselves to talk about possible worlds at all, that metaphysical necessity is necessity in the widest sense.” What exactly does the thesis that metaphysical possibility is absolute amount to? Is it true? In this article, I argue that, assuming that the thesis is not merely terminological, and lacking in any metaphysical interest, it is an article of faith. I conclude with the suggestion that metaphysical possibility may lack the metaphysical significance that is widely attributed to it. (shrink)

In his précis of a recent book, Richard Joyce writes, “My contention…is that…any epistemological benefit-of-the-doubt that might have been extended to moral beliefs…will be neutralized by the availability of an empirically confirmed moral genealogy that nowhere…presupposes their truth.” Such reasoning – falling under the heading “Genealogical Debunking Arguments” – is now commonplace. But how might “the availability of an empirically confirmed moral genealogy that nowhere… presupposes” the truth of our moral beliefs “neutralize” whatever “epistemological benefit-of-the-doubt that might have been extended (...) to” them? In this article, I argue that there appears to be no satisfactory answer to this question. The problem is quite general, applying to all arguments with the structure of Genealogical Debunking Arguments aimed at realism about a domain meeting two conditions. The Benacerraf-Field Challenge for mathematical realism affords an important special case. (shrink)

Which animals have conscious experiences? Many different, diverse and unrelated behaviors and cognitive capacities have been proposed as tests of the presence of consciousness in an animal. It is unclear which of these tests, if any, are valid. To remedy this problem, I develop a list consisting of eight desiderata which can be used to assess putative tests of animal consciousness. These desiderata are based either on detailed analogies between consciousness-linked human behavior and non-human behavior, on theories of consciousness or (...) on methods from human consciousness science. If a test or set of tests satisfies more of these desiderata, passing it provides stronger evidence of consciousness. Moreover, one can design future tests of animal consciousness with the intention of satisfying these desiderata to ensure their evidential strength. (shrink)

Set-theoretic pluralism is an increasingly influential position in the philosophy of set theory (Balaguer [1998], Linksy and Zalta [1995], Hamkins [2012]). There is considerable room for debate about how best to formulate set-theoretic pluralism, and even about whether the view is coherent. But there is widespread agreement as to what there is to recommend the view (given that it can be formulated coherently). Unlike set-theoretic universalism, set-theoretic pluralism affords an answer to Benacerraf’s epistemological challenge. The purpose of this paper is (...) to determine what Benacerraf’s challenge could be such that this view is warranted. I argue that it could not be any of the challenges with which it has been traditionally identified by its advocates, like of Benacerraf and Field. Not only are none of the challenges easier for the pluralist to meet. None satisfies a key constraint that has been placed on Benacerraf’s challenge. However, I argue that Benacerraf’s challenge could be the challenge to show that our set-theoretic beliefs are safe – i.e., to show that we could not have easily had false ones. Whether the pluralist is, in fact, better positioned to show that our set-theoretic beliefs are safe turns on a broadly empirical conjecture which is outstanding. If this conjecture proves to be false, then it is unclear what the epistemological argument for set-theoretic pluralism is supposed to be. (shrink)

Post-mortem reproduction is a complex and contested matter attracting attention from a diverse group of scholars and resulting in various responses from a range of countries. Vietnam has been reluctant to deal directly with this matter and has, accordingly, permitted post-mortem reproduction implicitly. First, by analysing Vietnam’s post-mortem reproduction cases, this paper reflects on the manner in which Vietnamese authorities have handled each case in the context of the contemporary legal framework, and it reveals the moral questions arising therefrom. The (...) article then offers an account of Vietnamese social norms as an explanation for the tendency to conduct post-mortem reproduction. In arguing that a deeper and more thorough examination of the moral and ethical reasoning is required, the paper advocates in favour of supportive post-mortem reproduction regulation. In doing so, the paper seeks to reconcile the Vietnamese legal framework and post-mortem reproduction experiences of other countries. The article concludes that Vietnam and countries sharing the similar cultural traits should permit post-mortem reproduction explicitly. This would require full engagement with the ethical and legal issues arising, and careful promulgation of regulations and guidelines based on comparative experiences of a range of countries in handling this matter. (shrink)

It is often supposed that, unlike typical axioms of mathematics, the Continuum Hypothesis (CH) is indeterminate. This position is normally defended on the ground that the CH is undecidable in a way that typical axioms are not. Call this kind of undecidability “absolute undecidability”. In this paper, I seek to understand what absolute undecidability could be such that one might hope to establish that (a) CH is absolutely undecidable, (b) typical axioms are not absolutely undecidable, and (c) if a mathematical (...) hypothesis is absolutely undecidable, then it is indeterminate. I shall argue that on no understanding of absolute undecidability could one hope to establish all of (a)–(c). However, I will identify one understanding of absolute undecidability on which one might hope to establish both (a) and (c) to the exclusion of (b). This suggests that a new style of mathematical antirealism deserves attention—one that does not depend on familiar epistemological or ontological concerns. The key idea behind this view is that typical mathematical hypotheses are indeterminate because they are relevantly similar to CH. (shrink)

Holly Smith has done more than anyone to explore and defend the importance of usability for moral theories. In Making Morality Work, she develops a moral theory that is almost universally usable. But not quite. In this article, I argue that no moral theory is universally usable, in the sense that is most immediately relevant to action, even by agents who know all the normative facts. There is no moral theory knowledge of which suffices to settle deliberation about what to (...) do. However, this is unsurprising if the question of what to do is not a question of fact. One upshot of the discussion is that the search for a universally usable moral theory is misconceived. Another is that, contra Smith (341), agents who are radically uncertain need not lack autonomy. (shrink)

Logical monism is the view that there is ‘One True Logic’. This is the default position, against which pluralists react. If there were not ‘One True Logic’, it is hard to see how there could be one true theory of anything. A theory is closed under a logic! But what is logical monism? In this article, I consider semantic, logical, modal, scientific, and metaphysical proposals. I argue that, on no ‘factualist’ analysis (according to which ‘there is One True Logic’ expresses (...) a factual claim, rather than an attitude like approval), does the doctrine have both metaphysical and methodological import. Metaphysically, logics abound. Methodologically, what to infer from what is not settled by the facts, even the normative ones. I conclude that the only interesting sense in which there could be One True Logic is noncognitive. The same may be true of monism about normative areas, like moral, epistemic, and prudential ones, generally. (shrink)

How do axioms, or first principles, in ethics compare to those in mathematics? In this companion piece to G.C. Field's 1931 "On the Role of Definition in Ethics", I argue that there are similarities between the cases. However, these are premised on an assumption which can be questioned, and which highlights the peculiarity of normative inquiry.

TCCSĐT - Hơn 10 năm qua, hệ thống ngân hàng Việt Nam đã có những bước tiến rất xa. Bên cạnh các ngân hàng thương mại nhà nước đã xuất hiện ngân hàng thương mại cổ phần, ngân hàng liên doanh, ngân hàng 100% vốn nước ngoài, các văn phòng đại diện của ngân hàng nước ngoài và nhiều tổ chức tín dụng. Quan hệ cung - cầu ngày một hoàn thiện hơn trên thị trường tiền tệ, giao dịch tín (...) dụng chịu sự điều tiết mạnh hơn từ cơ chế thị trường với nhiều lựa chọn hơn cho cả bên cung lẫn bên cầu. Ý nghĩa của một công cụ mang tính chất chuyển đổi như lãi suất cơ bản giảm dần. (shrink)

I discuss methodology in epistemology. I argue that settling the facts, even the epistemic facts, fails to settle the questions of intellectual policy at the center of our epistemic lives. An upshot is that the standard methodology of analyzing concepts like knowledge, justification, rationality, and so on is misconceived. More generally, any epistemic method that seeks to issue in intellectual policy by settling the facts, whether by way of abductive theorizing or empirical investigation, no matter how reliable, is inapt. The (...) argument is a radicalization of Moore’s Open Question Argument. I conclude by considering the ramifications of this conclusion for the debate surrounding “Modal Security”, a proposed necessary condition on undermining defeat. (shrink)

I discuss the structure of genealogical debunking arguments. I argue that they undermine our mathematical beliefs if they undermine our moral beliefs. The contrary appearance stems from a confusion of arithmetic truths with (first-order) logical truths, or from a confusion of reliability with justification. I conclude with a discussion of the cogency of debunking arguments, in light of the above. Their cogency depends on whether information can undermine all of our beliefs of a kind, F, without giving us direct reason (...) to doubt that our F-beliefs are modally secure. (shrink)

Sensorimotor enactivism is the view that the content and the sensory modality of perceptual experience are determined by implicit knowledge of lawful regularities between bodily movements and patterns of sensory stimulation. A proponent of the explanatory argument for sensorimotor enactivism holds that this view is able to provide an intelligible explanation for why certain material realizers give rise to certain perceptual experiences, while rival accounts cannot close this “explanatory gap”. However, I argue that the notion of the “material realizer” of (...) perceptual experience is ambiguous. On a narrow construal, the explanatory gap cannot be bridged, not even by enactivism. On a wide construal, enactivism gets a grip on the explanatory gap, but to the same extent do established theories of consciousness. Thus, on both horns of the dilemma, the explanatory power of enactivism is not superior to more traditional theories of conscious experience. (shrink)

Numerous authors have expressed concern that advanced artificial intelligence (AI) poses an existential risk to humanity. These authors argue that we might build AI which is vastly intellectually superior to humans (a ‘superintelligence’), and which optimizes for goals that strike us as morally bad, or even irrational. Thus, this argument assumes that a superintelligence might have morally bad goals. However, according to some views, a superintelligence necessarily has morally adequate goals. This might be the case either because abilities for moral (...) reasoning and intelligence mutually depend on each other, or because moral realism and moral internalism are true. I argue that the former argument misconstrues the view that intelligence and goals are independent, and that the latter argument misunderstands the implications of moral internalism. Moreover, the current state of AI research provides additional reasons to think that a superintelligence could have bad goals. (shrink)

I this article, I introduce the notion of pluralism about an area, and use it to argue that the questions at the center of our normative lives are not settled by the facts -- even the normative facts. One upshot of the discussion is that the concepts of realism and objectivity, which are widely identified, are actually in tension. Another is that the concept of objectivity, not realism, should take center stage.

The motivating question of this paper is: ‘How are our beliefs in the theorems of mathematics justified?’ This is distinguished from the question ‘How are our mathematical beliefs reliably true?’ We examine an influential answer, outlined by Russell, championed by Gödel, and developed by those searching for new axioms to settle undecidables, that our mathematical beliefs are justified by ‘intuitions’, as our scientific beliefs are justified by observations. On this view, axioms are analogous to laws of nature. They are postulated (...) to best systematize the data to be explained. We argue that there is a decisive difference between the cases. There is agreement on the data to be systematized in the scientific case that has no analog in the mathematical one. There is virtual consensus over observations, but conspicuous dispute over intuitions. In this respect, mathematics more closely resembles stereotypical philosophy. We conclude by distinguishing two ideas that have long been associated -- realism (the idea that there is an independent reality) and objectivity (the idea that in a disagreement, only one of us can be right). We argue that, while realism is true of mathematics and philosophy, these domains fail to be objective. One upshot of the discussion is that even questions of fundamental physics may fail to be objective in roughly the sense that the question, ‘Is the Parallel Postulate is true?’, understood as one of pure mathematics, fails to be. Another is a kind of pragmatism. Factual questions in mathematics, modality, logic, and evaluative areas go proxy for non-factual practical ones. -/- . (shrink)